بسیاری از کشورهای اروپای شرقی و مرکزی، در پی بحران اقتصادی سال 2008 و عواقب آن، بودجه آموزشی خود را کاهش داده‌اند، این در حالی است که لیتوانی و لهستان در حال کنترل و یافتن راه‌حل گذر از این بحران هستند.
به گزارش سرویس «دانشگاهی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به دنبال پیوستن کشورهای اروپای شرقی و اروپای مرکزی به اتحادیه اروپا در سال 2004، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مبادلات این کشورها با اتحادیه اروپا رونق یافت. این عضویت برای قشر جوان نیز درهای ورود به ایفای همکاریهای آموزشی میان دانشگاههای اروپایی را گشود.
این فرصت‌ها بسیار گسترده بودند تا اینکه دوره فروپاشی جهانی مالی و عواقب آن فرا رسید و بحران مالی و بدهی سیستم‌های بانکی گریبان اروپا را گرفت. در این بین دو کشور تازه وارد اتحادیه اروپا در پی حمایت‌های مالی صندوق جهانی پول، جهت نجات سیستم بانکی خود از ورشکستگی و کاهش فشارهای ناشی از کمبود بودجه خود بویژه در بحث آموزش هستند.
به گزارش نشریه «نیویورک تایمز»، در پی این گزارش که از سوی «اتحادیه دانشگاههای اروپا» منتشر شده است، بودجه دولتی تحصیلات تکمیلی در طی دو سال اخیر در کشورهای جمهوری چک، مجارستان و لیتوانی به میزان 10 درصد کاهش یافته است.
به گفته رییس هیات آموزشی اروپا، این مشکلات همچنین آموزگاران و استادان را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در کشورهای بلغارستان، لیتوانی و رومانی، آموزگاران مقطع متوسطه در نخستین سال تدریس خود حدود 6000 یورو معادل 7765 دلار حقوق دریافت می‌کنند که این مبلغ اشتیاق ورود به این حرفه را کاهش داده است.
شایان ذکر است کشورهای لهستان و لیتوانی دارای مشکلات مشترکی نظیر بالا رفتن سن آموزگاران و نظام پرداخت حقوق ضعیف هستند.
«فدروویژ» مدیر «موسسه تحقیقات علمی لهستان» در ورشو می‌گوید: ما شدیدا در معرض بحران اروپا قرار داریم و بیش از هر کشوری با آن در جدال هستیم.
وی همچنین می‌افزاید: کشور لهستان در سال 1989 نسبت به اصلاح بنیادین نظام آموزشی خود اقدام نمود و در سال 1999 نیز نظام مدارس این کشور را بازسازی نمود. ضمن اینکه این کشور در سال 2009 یک برنامه آموزشی جدید را ارائه کرده است.
شایان ذکر است بودجه آموزشی دولت لهستان در حال حاضر حدود 5.7 درصد بودجه ناخالص ملی در مقایسه با بودجه سایر کشورهای اروپایی در حال افزایش است.
به گفته «فدروویژ» در حال حاضر در اروپا تعداد ریاضیدانان، دانشمندان و مهندسان در حال کاهش است که کشور لهستان نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در اروپا و کشور لهستان هنوز میزان فارغ‌التحصیلان در رشته‌های علمی و فنی در مقابل نیازهای شغلی این رشته‌ها بسیار اندک می‌باشد.
دولت کشور همسایه لهستان یعنی لیتوانی در حال حمایت از نظام آموزشی در مقابل فشارهای ناشی از کمبود بودجه ناشی از بحران اقتصادی می‌باشد. به گفته یکی از مقامات وزارت علوم این کشور، آموزش در دولت لیتوانی از اولویت بسیار بالایی برخوردار است.
کلمات کلیدی: دانشگاههای اروپای شرقی، دانشگاههای اروپای مرکزی، وضعیت مالی دانشگاههای اروپای شرقی، دانشگاههای اروپا، ادامه تحصیل در اروپا، بحران مالی دانشگاههای اروپا
