عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نبود انگیزه لازم فراگیران پزشکی را یکی از ضعفهای موجود در آموزش پزشکی عنوان کرد و گفت: نبود منابع مالی کافی و لازم پزشکان در آینده یکی از دلایل عمده کاهش انگیزه و به تبع آن کاهش کیفیت آموزش پزشکی است.
دکتر علی ربانی در گفتوگو با خبرنگار دانشگاهی(ایسنا) منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه ضعف تسهیلات منطقهای و منابع مالی موجب عدم ماندگاری پزشکان در شهرستانها میشود، اظهارکرد: وضعیت آموزش پزشکی در ایران از لحاظ حجم آموزش و محصولات تولیدی سهم قابل ملاحظهای را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: در حال حاضر دانشگاههای علوم پزشکی در حال آموزش حجم زیادی از فراگیران رشته پزشکی همچون رزیدنتها، پزشکان عمومی، متخصصان و فوق تخصصها هستند، به گونهای که بعد از انقلاب اسلامی کشورمان در بسیاری از رشتههای پزشکی بینیاز شده است.
رییس مرکز طبی کودکان با اشاره به اینکه از لحاظ کمی شاهد ابداع رشتههای جدید و فارغالتحصیل شدن تعداد زیادی از دانشجویان شاخه پزشکی در کشور بودیم، تصریح کرد: رسیدن به این نقطه به معنای کسب حداکثر موفقیت در آموزش فراگیران پزشکی نیست، بلکه حجم کاری زیاد، موجب افزایش خطاهای پزشکی به ویژه در آموزش پزشکی که مبتنی بر شواهد است، خواهد شد، بنابراین فراگیران رشته پزشکی علاوه بر بالا بردن سطح دانش از طریق اساتید باید در پی افزایش مهارت و توانمندیهای لازم خود هم باشند.
وی به ضعفهای موجود در آموزش پزشکی کشورمان اشاره کرد و گفت: در سراسر دنیا بر اساس محاسبات اقتصادی کشور، دولتها بابت آموزش دانشجویان پزشکی، رزیدنت و فلوشیپ هزینهای را جهت آموزش آنان در نظر میگیرند، اما با وجود حجم بالای آموزش گیرندگان رشته پزشکی در کشورمان مبالغ بسیار کمی از سوی دولت و وزارت بهداشت برای این دسته از افراد در نظر گرفته شده، که این امراختلال در کیفیت آموزش پزشکی را به دنبال خواهد داشت.
استعداد فراگیران پزشکی جبران کننده ضعفهای موجود در حیطه کیفیت آموزش پزشکی است
ربانی با بیان اینکه استعداد فراوان فراگیران رشته پزشکی در کشور تا حدودی میتواند جبران کننده ضعفهای موجود در حیطه کیفیت آموزش پزشکی باشد، تصریح کرد: با پذیرش رزیدنتها در بخشهای تخصصی بیمارستانها، به امید کسب تخصص لازم در رشته مورد نظر بعد از سه یا چهار سال در کنار فشار وارده ناشی از کشیکها و شیفتهای طولانی مدت در سالهای اول، حقوق ناچیز، حجم زیاد مطالب چگونه میتوان به آنان به عنوان آموزش گیرندگان خوب و باکیفیت نگریست. حتی در برخی از جاها رزیدنتها در حالی که تامین کننده سلامت مردم هستند، خود از لحاظ قانونی از حق خدمات بیمهای برخوردار نیستند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، به توفیقات کسب شده از لحاظ کیفیت بالای آموزشی توسط اساتید هیات علمی که به صورت تمام وقت در خدمت دانشگاه بودند، اشاره کرد و افزود: براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی اساتید دانشگاه یا باید در دانشگاهها و یا در بخشهای خصوصی مشغول باشند، اما در کنار آن، تلاش دولت هم باید در جهت تامین زندگی راحت برای آموزش دهندگان که در شان آنهاست، باشد.
وی افزود: متاسفانه منابع مالی تولیدی در بیمارستانهای آموزشی قادر به رفع این نیاز نخواهد بود، بنابراین با این وضع موجود و توصیف شده کسی تمایل به سپری کردن تمام وقت خود در دانشگاهها و حیطه آموزشی و توجه به طرح تمام وقت جغرافیایی ندارد.
وی به حجم بالای بیماران در بیمارستانها اشاره کرد و اظهارداشت: نبود مدیریت آموزشی حاکم بر بیمارستانها موجب ضعف آموزشهای صحیح و با نظارت استاد در بیمارستانهای آموزشی خواهد شد، بنابراین اگر تلاش و تفکرات مسوولین بیمارستانها تنها در جهت حفظ بیمارستان، تعریف منابع مالی و ادامه ارائه خدمات پزشکی و درمانی باشد، ما نمی توانیم شاهد مدیریت صحیح حاکم بر بیمارستان باشیم.
سطح پایین کیفیت آموزش پزشکی موجب تجویز داروهای بیرویه و جراحیهای غیرضروری میشود
رییس مرکز طبی کودکان با اشاره به اینکه ارائه آموزشهای نادرست پزشکی موجب تجویز داروهای بی رویه و عمل جراحیهای غیر ضروری میشود، اظهارداشت: علیرغم ضایعات دارویی زیاد در کشور اگر آموزش پزشکی مبتنی بر آموزش و برنامهریزیهای صحیح وعلمی باشد، شاهد بار اقتصادی مثبت و قابل تحسین در مصرف دارویی کشور، خواهیم بود.
وی افزود: واقعی نبودن تعرفههای بیمارستانی موجب نگذاشتن وقت کافی پزشکان برای درمان بیماران و به دنبال آن افزایش تعداد مراجعین به مطبهای خصوصی میشود، درحالی که مناسب بودن تعرفههای بیمارستانی باعث ایجاد درآمدهای بالا برای بیمارستان، پزشکان و سپری کردن تمام وقت اساتید در بیمارستانهای آموزشی برای درمان و آموزش فراگیران خواهد شد.
وی در ادامه به یکی از موضوعات فراگیر در خصوص روی آوردن فارغالتحصیلان رشته پزشکی به خارج از ایران پرداخت و گفت: رفتن فارغالتحصیلان رشته پزشکی به خارج از کشور برای یادگیری و آموزش بهتر یکی از نقطه ضعفهای موجود در آموزش پزشکی کشورمان است و تا زمانی که نگاه فارغالتحصیلان به خارج از کشور برای رشد و تعالی تغییر نکند، این ضعف عظیم به قوت خود باقی خواهد ماند، البته این موضوع به ارتقای کیفیت آموزشی بستگی دارد.
ربانی در پایان با اشاره به اینکه ارتقای علمی اساتید بر اساس کارهای پژوهشی آنان کیفیت آموزش پزشکی کشور را با تبعات منفی روبرو خواهد کرد، گفت: شرط اساسی رسیدن به ارتقای علمی باید در آموزش دادن خوب باشد و نه ارائه مقالات و انجام پژوهش، بنابراین نبود انگیزه لازم، درآمد مالی ناکافی پزشکان و اساتید از عوامل تاثیرگذار بر آموزش پزشکی کشور به شمار میرود.
کلمات کلیدی: سطح پایین کیفیت آموزش پزشکی، کیفیت آموزش پزشکی، آموزش پزشکی، استعداد فراگیران پزشکی، میزان استعداد فراگیران پزشکی، چالشهای آموزش پزشکی، بررسی چالشهای آموزش پزشکی، شناخت چالشهای آموزش پزشکی