اگر هدف دانشگاه‌ها بالا بردن سطح علمی جامعه است چرا یادگاری بیشتر فارغ‌التحصیلان از دانشگاه تنها مدرک است نه علم آنها.
به گزارش خبرگزاری فارس از همدان؛ دانشگاه و تحصیل یکی از دغدغه‌های جوانان و خانواده‌های آنهاست که اکثریت افراد جامعه را درگیر خود کرده است.
دغدغه‌ای که برخی می‌خواهند با ورود به دانشگاه و تحصیل در آن به موقعیت اجتماعی خوبی برسند و بعضی دیگر هم برای قدم گذاشتن در وادی علم و کسب مدارج عالی وارد دانشگاه می‌شوند.
سیاستگذاری وزارت علوم در گشایش درب‌های دانشگاه‌ها به روی همه شاید از یک نظر خوب باشد اما از دیدگاه دیگر، چندان جالب و به نفع جامعه نخواهد بود.
اینکه هر روز شاهد ایجاد دانشگاه‌های مختلف در کشور باشیم اما فکری برای خروجی و تأمین شغل آنان در آینده نشود، راه به جایی نخواهد برد.
سبز شدن دانشگاه‌ها در هر کوی و برزن، وضعیت را تا جایی رسیده که کنکوری‌ها نگرانی چندانی برای قبول شدن ندارند چون خیالشان راحت است یک صندلی خالی در یک دانشگاه برای آنان پیدا می‌شود.
زمانی که درب دانشگاه‌ها برای ورود افراد به مقطع لیسانس باز شد مسئولان معتقد بودند باید سطح تحصیلات کشور را بالا برد و اینکه هرم مقاطع مختلف تحصیلی با توجه به نیازها و فعالیت بازار کار است و ظرفیت دانشگاه‌ها را منطقی می‌دانستند...
اما حالا باید دید منظور آنها بالا بردن سطح تحصیلات جامعه بوده یا بالا بردن تعداد مدارک موجود در آن؟
* بالا بردن سطح تحصیلات جامعه تا به کجا؟
امروزه شاهد آن هستیم که سطح تحصیلات جامعه رو به رشد است و درهای دانشگاه برای مقاطع تحصیلات تکمیلی باز شده است.
افتخار بسیاری از دانشگاه‌ها بر این است که رشد 100 درصدی در پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی داشتند و از طرفی نیز شاهد هستیم که سرعت بالا رفتن سطح تحصیلات جامعه بسیار بالا است.
بعضی نیز معتقدند تحصیلات به همراه خود فرهنگ می‌آورد. باید دید این ادعا واقعاً درست است؟ یعنی هر کسی که باسوادتر بود بافرهنگ‌تر است؟ آیا به واقع و طبق گفته این آقایان، رشد فرهنگ و رشد تحصیلات در راستای هم هستند؟
در واقع در جامعه افراد تحصیلکرده بسیاری هستند که بویی از فرهنگ دین و کشور خود نبرده‌اند و در کنار آنها افراد بی‌سوادی را می‌بینیم که سطح درک و فرهنگ آنها بیشتر از هر فرد تحصیلکرده‌ای است.
* گرفتن مدرک نشان از بالا بودن سطح دانش نیست
گشایش درب‌های دانشگاه بدون توجه به آینده فارغ‌التحصیلان آن، مشکلات بسیاری را در پی دارد که از آن جمله می‌توان به بیکاری، بالا رفتن سن ازدواج، بالا رفتن سطح توقع افراد از زندگی و مسائلی از دست اشاره کرد.
در بیشتر مواقع شاهد اتفاقات ناگواری چون فرار مغزها هستیم که متأسفانه به جای جلوگیری از این امر و ریشه‌یابی آن، همچنان سرگرم تأسیس پردیس‌ها و دانشگاه‌های مختلف هستیم.
* دانشگاه تجارتخانه است یا مرکز بالا بردن سطح علمی جامعه؟
اگر هدف از تأسیس دانشگاه‌ها بالا بردن سطح علمی دانشگاه است چرا تنها یادگاری بیشتر دانشجویان بعد از فارغ‌التحصیلی، فقط مدرک است و نه علم.
چرا آخر ترم، اکثریت دانشجویان، به دنبال گرفتن نمره از استاد خود هستند در حالی که باید پایان ترم، بار علمی داشته باشند.
آیا هدف دانشگاه تنها بالا بردن سطح علمی دانشگاه است و یا باز کردن تجارتخانه‌ای برای منبع درآمد که در نهایت حق افراد شایسته و برتر در جامعه زائل شود؟
محمد اصغری دانشجوی سال دوم دکترای زمین‌شناسی در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: بعد از قبولی، تصورم بر این بود که بعد از اتمام دوره لیسانس مشغول کار می‌شوم، اما مدرک دانشگاهی‌ام به کار نیامد، پس تصمیم گرفتم مقطع فوق لیسانس را بخوانم که البته بعد از اتمام این مقطع باز شرایط همانند قبل بود.
وی که تصمیم گرفته در مقطع دکتر ادامه تحصیل دهد شاید شرایط کاری مناسبی را به دست آورد، گفت: الآن سال دوم دکترا هستم اما هیچ امیدی برای اتمام تحصیلات خود ندارم.
این دانشجو افزود: به نظرم با شرایط موجود در کشور و نبود زمینه برای کار، ادامه تحصیل در مقطع بالاتر فقط باعث شد موقعیت‌های زندگی‌ام را از دست دهم.
اصغری ابراز داشت: راستش، الان راضی به کار کردن در هر شغلی نیستم و چون موقعیت کاری خوبی هم ندارم، نمی‌توانم ازدواج کنم.
فریبا کیان دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت با شرایط زندگی متفاوت، نظری برخلاف نظر اصغری داشت.
کیان با بیان اینکه ایجاد دانشگاه‌های مختلف خیلی خوب است و من از این شرایط راضی هستم، افزود: این وضعیت برای افرادی مانند من که هم کار می‌کنند و هم متأهل هستند، خیلی مطلوب است چون با تحصیل در این دانشگاه‌ها می‌توانیم درجه شغلی خود را بالا ببریم.
محمد دانشجوی 24 ساله فوق لیسانس دانشگاه شریف، شش سال است خانه و خانواده خود را به امید درس خواندن در بهترین دانشگاه و رسیدن به اهداف خود ترک کرده و امسال قصد دارد در آزمون دکترا شرکت کند و از اینکه به دانشش می‌افزاید، به خود می‌بالد.
وی به خبرنگار فارس گفت: چند وقتی است به این فکر افتاده‌ام تا به جای شرکت در آزمون دکترا در ایران، زبان انگلیسی خود را تقویت کنم و در خارج از کشور به تحصیل خود ادامه دهم.
محمد با بیان اینکه عاشق تحصیل و خدمت به مردم است، افزود: جزو رتبه‌های برتر کنکور سراسری کشور بودم که البته در مقطع کارشناسی ارشد نیز به دلیل کسب رتبه اول لیسانس، بدون آزمون پذیرفته شدم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر اهمیت چندانی به نخبه‌ها داده نمی‌شود، گفت: در بهترین شرایط، شاید بعد از کلی دوندگی بتوانم جزو هیئت علمی شوم.
این دانشجو تصریح کرد: به همین دلیل قصد دارم در خارج از کشور به تحصیلات خود ادامه دهم.
* انگار سواد راهی برای کار نکردن ماست
رئیس دانشگاه بوعلی‌سینا نیز در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با طرح این سئوالات که «آیا دانش خوب است یا خیر؟» و «علم خوب است یا خیر؟» سخن خود را آغاز کرد و گفت: حضور در دانشگاه علاوه بر بالا بردن سطح سواد افراد باید زمینه‌ای برای ارتقای سطح سواد فرهنگی باشد.
محمدعلی زلفی‌گل با بیان اینکه دانشجویان باید علم مدرک خود را داشته باشند، افزود: باید به جایی برسیم که همه از بالاترین دانش روز برخوردار باشند مشروط بر اینکه یاد بگیریم کار کنیم.
وی مشکل کنونی جامعه را فرهنگ کار دانست و افزود: تصور برخی بر این است که بعد از گرفتن مدرک دانشگاهی، باید پشت میز شده و دست به سیاه و سفید نزنند.
با این تفاسیر، به نظر می‌رسد همه مشکلات باید ریشه‌یابی شده و از پایه حل شود وگرنه با افزایش دانشجویان و باز کردن درب دانشگاه‌ها به روی همه، در آینده‌ای نه چندان دور باید شاهد مشکلات بسیاری باشیم که حل آنها به سختی ممکن خواهد بود.
بهتر است با فرهنگسازی و آموزش مهارت‌ها از سنین کودکی، این فکر را نادرست را در ذهن بسیاری از مردم اصلاح کنیم که ورود دانشگاه تنها با هدف پیدا کردن کار است.
جوانان و نوجوانان باید با مهارت‌های یاد گرفته، ضمن ایجاد پشتوانه شغلی برای خود، تنها با هدف شغل وارد دانشگاه نشوند تا در آینده شاهد ایرانی پرافتخار باشیم.
------------------------
گزارش: مرضیه خلیلی
