رئیس پارک علم و فناوری قم با بیان اینکه هدف‌گذاری پنج ساله این پارک ایجاد بیش از ۵۰۰ شرکت دانش بنیان است، گفت: در صورت کسب ردیف اعتباری در قانون بودجه و فراهم کردن زیر ساخت‌های لازم این هدف محقق می‌شود.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، در سال حماسه اقتصادی و با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری پیرامون تأکید بر علم و اقتصاد، پارک علم و فناوری قم با هدف جذب و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان، هدایت و حمایت فناوری‌های مولد برای پایه ریزی اقتصاد دانش محور، ایفای نقش موثر در پیوند ثروت آفرین بازار و پژوهش، تشکیل مجموعه هم‌افزا از نهادهای فناور، مزایا و خدمات پارک علم و فناوری قم برای شرکت‌های دانش بنیان، بهره مندی از فضای استیجاری برای اجرای طرحهای فناور، استفاده از معافیت و تخفیفات مالیاتی در چارچوب قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان، امکان استفاده از فضای آزمایشگاهی و کارگاهی پارک علم و فناوری مطابق با مفاد قرار داد فی مابین و آئین نامه داخلی پارک تلاش می‌کند.
این پارک می‌کوشد به ایجاد زمینه عرضه فناوری به بازار از طریق فن بازار ملی ایران و فن بازار پارک علم و فناوری قم و همچنین بهره مندی از مزایای همجواری واحدهای فناور برای رشد و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و هم افزایی فناوری دست یابد.
تسهیل در برخورداری شرکت‌های دانش‌بنیان از اعتبارات بانکی و صندوقهای دولتی و خصوصی، برقراری ارتباط نزدیک با بدنه علمی دانشگاه‌های منطقه و استفاده از ظرفیت‌های علمی دانشگاه در بهبود و توسعه تولیدات دانش بنیان، بهره مندی از خدمات اطلاع رسانی و شبکه داخلی نیز از جمله حمایت‌های پارک علم و فناوری قم از شرکت‌های دانش‌بنیان است.
برای اطلاع از برنامه‌های پارک علم و فناوری قم و چگونگی ارائه تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از محققان با سیدهاشم عارف رئیس این پارک گفت‌وگویی داشته‌ایم.
فارس: یکی از برنامه‌های پارک علم و فناوری قم، راه اندازی کلینیک صنعت بود، چه ضرورتی در جامعه سبب ایجاد چنین مرکزی در استان قم شد؟
عارف: رونق تولید و ارتقاء صنایع کشور یکی از عوامل مهم توسعه اقتصاد ملی به شمار می‌رود، به همین دلیل صنعت و معدن به عنوان ارکان مهم در اقتصاد پویا، نیازمند نگاه و رویکردی تخصصی بر مبنای دانش و تجربه هستند زیرا صنعت و معدن بازاری برای دانش و فناوری و مولدی برای تجربه و تخصص محسوب می‌شود بنابراین احداث کلینیک صنعت و معدن می‌تواند، عاملی برای هم افزایی در ایجاد ارتباطی موثر بین سه رکن دانش، فناوری و تجربه و در نهایت دستیابی به ثروت پایدار ملی باشد.
فارس: این طرح در حال حاضر در چه مرحله‌ای است؟
عارف: کلینیک صنعت جزء اولویت برنامه‌های پارک علم و فناوری قم است به همین دلیل برای تحقق چنین امری چهار تفاهم نامه با سازمان صنعت، معدن و تجارت و شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم و همچنین دانشگاه قم و دانشگاه آزاد واحد قم منعقد کردیم تا بتوانیم علم و فناوری را به صنایع استان وارد کنیم و شاهد شکوفایی و رشد و توسعه صنعت باشیم.
این طرح هم اکنون با حضور و نقش آفرینی نهادهای ذیربط با هدف کلان تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه با سه حوزه کاری، تولید دانش و جهت دهی آن، بومی سازی فناوری، تولید محصول و خدمت و جریان سازی اقتصادی در قالب کلینیک صنعت و معدن استان قم در حال شکل گیری است.
فارس: در صورت تحقق چنین امری چه تحولاتی در صنعت رخ می‌دهد؟
عارف: خدمات تخصصی از قبیل مشاوره، آموزش، عارضه یابی و ... در راستای توسعه و بهبود صنایع که قالب خدمات کلینیک صنعت و معدن را شکل می‌دهند به ایجاد تحرک و جهش بنیادین در صنایع تولیدی و خدماتی بومی کمک می‌کنند.
فارس: با توجه به اینکه اشتغال زایی برای نخبگان نیز یکی از اهداف پارک‌های علم و فناوری عنوان می‌شد، پارک علم و فناوری استان قم تاکنون چقدر توانسته است زمینه اشتغال جوانان را فراهم کند؟
عارف: این پارک با وجود نو پا بودن و نداشتن ردیف بودجه توانسته است چهره شناخته شده‌ای بین دستگاه‌های اجرایی استان، دانشگاه‌ها و مراکز حوزوی داشته باشد.
همچنین توانسته است اعتبار و همکاری بسیار خوبی بین شرکت‌های دانش بنیان و پارک به وجود آورد، با این وجود نمی‌توان انتظار اشتغال‌زایی از مجموعه تازه تأسیسی که از کمترین امکانات برخوردار است، داشته باشیم اما با وجود تمام این مشکلات تاکنون توانسته‌ایم با توانمندی‌های واحدهای فناور مستقر در این پارک، میزان اشتغال زایی مولد و پایدار را حداقل به 100 نفر برسانیم.
این میزان اشتغال نشانگر استعداد و قابلیت‌های بالای این پارک برای ایجاد اشتغال و ثروت آفرینی هدفمند است.
این امر نشان می‌دهد که باید مدیران و مسئولان استان حمایت و عنایت بیشتری به پارک علم و فناوری قم داشته باشند.
فارس: با این حساب چقدر می‌توان از نظر اشتغال زایی و ایجاد شرکت‌های دانش بنیان به آینده پارک امیدوار بود؟
عارف: طرح های نوآورانه و فناورانه به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارند اصولا قبل از تولید انبوه و ورود به بازار دارای ریسک بالایی هستند اما پس از تجاری سازی با توجه به بومی بودن، نیروی انسانی کارآمد و استراتژی محور بودن شرکت‌ها ریسک بسیار پایینی خواهند داشت بنابراین ایجاد این شرکت‌ها برای رسیدن به اهداف کلان سند ایران در 1404 که اقتصاد دانش بنیان بدون وابستگی به خام فروشی است، جزء مسائل حیاتی کشور محسوب می‌شود. بحث اشتغال زایی نیز جزو هدف‌های غیر مستقیم پارک به حساب می‌آید.
آنچه در پارک اتفاق می‌افتد، حمایت از طرحهای نوآورانه و دانش بنیان است که ظرفیت اقتصادی خوبی دارند؛ این طرح‌ها توجیه اقتصادی داشته و بازار مناسبی برای آنها وجود دارد به همین دلیل با یک اعتبار و حمایت اولیه برای توسعه شرکت‌ها و بازار آنها و فرایندهای زایشی تعداد قابل توجهی اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده‌ایم.
فارس: یکی از اهداف این پارک تا پایان سال گذشته ایجاد 550 شرکت دانش بنیان بود اما گویا این اقدام با مشکلاتی توام بوده است، علت اجرایی نشدن چنین امری چیست؟
عارف: هدف گذاری پنج ساله ما ایجاد و استقرار بیش از 500 شرکت دانش بنیان و اختصاص سایت 30 هکتاری به پارک است که در صورت کسب ردیف اعتباری در قانون بودجه و اختصاص بودجه عمرانی برای ساخت و ساز اولیه و فراهم کردن زیر ساخت‌های لازم، بستر و شرایط لازم استقرار تعداد مورد نظر این شرکت‌ها فراهم می‌شود.
در حال حاضر محدودیت فضا و امکانات و تحقق نیافتن اعتبارات یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین دغدغه‌های پارک‌ها است به همین دلیل ما تاکنون توانسته‌ایم فقط بیش از 35 واحد فناور را پذیرش و مستقر کنیم. فضای موجود این پارک هم حداکثر پذیرش 40 واحد فناور دیگر را ممکن می‌سازد. ما برای توسعه فضای بیشتر و تخصیص اعتبارات لازم با مراجع ذی صلاح در حال رایزنی هستیم.
فارس: به طور معمول شرکت‌های دانش بنیان چطور می‌توانند از پارک تسهیلات ویژه دریافت کنند؟
عارف: هم اکنون در کشور 18 صندوق غیر دولتی پژوهش و فناوری فعال است که عمدتا زیر نظر پارک‌های علم و فناوری فعالیت می‌کنند. این صندوق‌ها به طور مستقیم به طرحهای دانش بنیان تسهیلات ارائه می‌دهند یا با آنها مشارکت می‌کنند. صندوق نوآوری و شکوفایی نیز طبق قانون از منابع توسعه ملی، منابع قابل توجهی را در اختیار دارد که به طور مستقیم یا از طریق صندوقهای مزبور تسهیلات قابل توجهی را به طرح‌ها ارائه می‌دهد.
تفاهم نامه‌هایی نیز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری با برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری دارند که البته تاکنون در ارائه تسهیلات چندان موفق عمل نشده است.
پارک‌های علم و فناوری دارای ردیف بودجه نیز بخشی از اعتبارات خود را از طریق صندوقهای پژوهش و فناوری در اختیار طرحهای دانش بنیان می‌گذارند.
شرایط عمومی دریافت تسهیلات داشتن طرح کسب و کار، دانش بنیان بودن، استقرار در پارک‌ها یا مراکز رشد است.
فارس: برنامه‌ای برای جذب سرمایه گذاران برای تحقق اهداف پارک دارید؟
عارف: هم اکنون جذب سرمایه گذاران از طریق صندوق غیر دولتی پژوهش و فناوری کریمه استان دنبال می‌شود که این صندوق با تلاش‌ها و فعالیت‌های پارک به نتیجه رسیده است و اکنون نیز به نام این مجموعه فعالیت می‌کند.
فارس: به طور کلی اولویت برنامه پارک برای آینده چیست؟
عارف: پارک علم و فناوری به عنوان نهاد سیاست گذار در توسعه فناوری و نهاد حامی شرکت‌ها و موسسه‌های دانش بنیان منطقه فعالیت خود را شروع کرده است به همین دلیل برای دست یافتن به اهداف کلان باید تلاش‌های بسیاری برای گسترش تعاملات، معرفی و فرهنگ سازی حوزه فناوری انجام دهد.
به فعلیت رساندن ظرفیت‌های قانونی برای شرکت‌های دانش بنیان و به اجرا درآوردن ظرفیت تفاهم نامه‌های امضا شده، تاسیس و شروع به فعالیت صندوق پژوهش و فناوری استان، ایجاد حداقل یک مرکز رشد جامع تابع پارک و یک مرکز رشد اقماری در سطح استان، راه‌اندازی فن بازار منطقه‌ای در استان، جذب و پذیرش شرکت‌های دانش بنیان، برنامه ریزی برای ایجاد فضای هم افزا بین شرکت‌های مستقر و رفع موانع تجاری سازی نیز از جمله برنامه های مهم این پارک در آینده به حساب می‌آید.
کلمات کلیدی: شرکت دانش بنیان، پارک علم و فناوری قم، پارک علم و فناوری، قم
