در کتاب هستی شناسی ابتدا بحثی درباره دلالت لفظ بر معنا و اقسام دلالت و راهکار فهم معانی از دیدگاه فلاسفه و عرفا بیان میشود و سپس این بحث مطرح میشود که استنباط دارای اقسامی است، که عبارت‌اند از: قیاسی، استقرائی و استنباط از راه بهترین تبیین یا استنباط فرضیه‌ایی و سپس در دو فصل به اصلی‌ترین مباحث هستی‌شناسی در یک فصل با عنوان احکام وجود به مباحثی از جمله: اثبات واقعیت جهان، بداهت وجود، اشتراک معنوی وجود، اصالت وجود، وحدت و جود و تشکیک آن، تخصص هستی، وجود ذهنی پرداخته میشود. و درفصل دوم با عنوان اقسام وجود به مباحثی از جمله وجود رابط و مستقل، مباحث وجوب و امکان، علت و معلول، قوه و فعل، حدوث و قدم، تقدم و تأخر که قابل استنباط از متون دینی است، پرداخته شده است.
