قوانین دانشگاهها در رابطه با استخدام اعضای هیات علمی و مدرسین حق التدریس

در این مقاله در رابطه با قوانین دانشگاهها در رابطه با استخدام اعضای هیات علمی و مدرسین حق التدریس توضیحات مفصلی ارائه شده است. اگر عضو هیات علمی، مدرس حق التدریس و یا استاد دانشگاه هستید، مطالعه این مقاله برای شما می تواند مفید باشد.

پیشنهاد ویژه سایت ایران مدرس: جلسه اول تدریس در دانشگاه

توضیحات کلی در رابطه با ارکان مهم سیاست گذاری دانشگاهها

در دانشگاهها بخش ها و شوراهای مختلفی وجود دارند که در رابطه با مسائل گوناگون داخل دانشگاه تصمیم گیری انجام می دهند. سیاست گذاری دانشگاه ها توسط هیات امنا انجام می شود. مانند میزان حق التدریس، میزان پرداختی ها و ... . هیات رییسه دومین رکن اجرایی دانشگاه پس از رییس دانشگاه است. مثلا زمان پرداخت حق التدریس، تعمیرات دانشگاه و ... توسط هیات رییسه مشخص می شود. همچنین شورای دانشگاه دومین رکن سیاست گذار بعد از رییس دانشگاه است. نکته دیگر اینکه هیات ممیزه در رابطه با ارتقای اعضای هیئت علمی تصمیم گیری ها را انجام می دهد. هیات ممیزه با انتخابات مشخص می شود. استادیار نمی تواند برای عضویت در هیات ممیزه کاندید شود اما در انتخابات می تواند رای بدهد. اعضای هیات ممیزه دانشگاه باید دانشیار یا استاد تمام باشند.

انواع حالت های استخدامی و تدریس در دانشگاه

اساتید و مدرسینی که در دانشگاهها مشغول به تدریس و یا پژوهش هستند حالت های استخدامی و همکاری مختلفی با دانشگاه دارند. در دانشگاه عضو رسمی و عضو هیئت علمی پیمانی داریم. اعضای هیات علمی حداکثر ۵ سال می توانند پیمانی باشند. در دانشگاه مربی، استادیار، دانشیار و استاد داریم. مرتبه های بالاتر امتیازاتی هم دارد. اعضای پیمانی بعد از ۵ سال یا باید درخواست تبدیل وضعیت بدهند یا درخواست تمدید سنوات. برای تبدیل وضعیت به رسمی، اعضای پیمانی باید ۷۰ درصد امتیازات مربوط به دانشیاری را داشته باشد. اگر نداشته باشد باید درخواست تمدید سنوات بدهد. بنابراین بهتر است در سال پنجم تبدیل وضعیت انجام گیرد. همکاران پیمانی قرارداد ۱ ساله دارند. اعضای هیات علمی پیمانی برای تمدید قرارداد باید هر سال امتیازات آموزشی و پژوهشی مشخصی داشته باشند.

مطالعه نمائید: روش تدریس در دانشگاه و نکات مهم تدریس خصوصی دروس دانشگاهی

وظایف اعضای هیات علمی و مدرسین حق التدریس در دانشگاه

برای تمامی اعضای هیات علمی ساعت کاری مشخصی در دانشگاهها در نظر گرفته شده است. همکاران هیات علمی هر هفته باید ۴۰ ساعت در دانشگاه حضور داشته باشند که شامل تدریس، ارائه مشاوره با دانشجویان، انجام کارهای پژوهشی و ... می باشد. در حالت فعلی به خود اظهاری اعضا اکتفا شده است. موظفی اعضای هیات علمی اخیرا تغییر کرده است. مثلا موظفی استادیار الان ۱۲ ساعت است که قبلا ۱۰ ساعت بوده است.

نکته برای اساتید حق التدریس و اعضای هیأت علمی: همانطور که می دانید انجام و پیگیری کارهای آموزشی در دانشگاهها از طریق سامانه گلستان انجام می گیرد. در سامانه گلستان بخشی به اسم حضور غیاب وجود دارد که برای دانشجویان غایب باید تکمیل شود. اگر غیبت دانشجو از سه شانزدهم بیشتر شود حذف می گردد. توصیه اکید این است برای دانشجویان غایب غیبت ثبت گردد تا دانشجوی غایب ارزیابی نادرست برای استاد انجام ندهد. خود اساتید حضورشان در کلاس توسط کارشناس بررسی شده و غیبت ایشان هم در سامانه گلستان درج می گردد. میزان حق التدریس بر مبنای گلستان محاسبه می شود. توصیه می شود اساتید کلاس ها را جابه جا نکنند و ساعت را تغییر ندهند تا غیبت برای ایشان ثبت نگردد. سامانه گلستان بسیار پرکاربرد است و اساتید و دانشجویان بهتر است کار با آن را به خوبی یاد بگیرند.

پیشنهاد می شود بخوانید: چالش های آموزش و تدریس آنلاین، حضوری و ترکیبی در دانشگاههای ایران

نحوه پیگیری تخلفات اساتید و مدرسین در دانشگاهها

در دانشگاه ممکن است یکی از اعضای هیات علمی مرتکب خطا یا تخلفی گردد. هیات بدوی انتظامی در رابطه با تخلفات اساتید پیگیری های لازم را انجام می دهند. در صورت اثبات انجام تخلف، ممکن است مدرس مدعو محروم از تدریس شود یا اعضای هیات علمی توبیخ گردند. هیات بدوی شکایات دانشجویان را مورد بررسی قرار می دهد. توصیه می شود اساتید ارتباط بیشتر و صمیمانه تری با دانشجویان داشته باشند. تدریس در ایام مجازی در دانشگاه خیلی بازدهی خوبی نبوده است و در بعضی از دانشگاه ها تعداد دانشجویان مشروط ۳ تا ۴ برابر شده است. بنابراین اساتید باید تلاش خودشان را برای جبران این موارد انجام دهند.

چگونگی ارزیابی آموزشی و پژوهشی مدرسین دانشگاه

در تمامی دانشگاههای ایران و جهان اساتید و اعضای هیات علمی به لحاظ آموزشی و پژوهشی مورد ارزیابی قرار می گیرند و برای ادامه کار در دانشگاه باید امتیازات مشخصی را کسب نمایند. به عنوان مثال، عضو هیات علمی رسمی اگر ۳ سال پشت سر هم پایه نگیرد دانشگاه می تواند ایشان را اخراج نماید. به منظور گرفتن پایه استحقاقی سالیانه برای مربی ۲ امتیاز، استادیار ۵، دانشیار ۷ و استاد ۹ امتیاز پژوهشی لازم است. برای اساتید حق التدریس فقط ارزیابی آموزشی مد نظر می باشد. ارزیابی دانشجویی اساتید حق التدریس نباید کمتر از ۱۷ باشد. این مورد در شورای دانشگاه مصوب شده و هیات امنا هم تایید کرده است. اعضای هیات علمی پیمانی می توانند ۴ ماه در سال مرخصی بگیرند. رسمی ها هم می توانند ۳ سال مرخصی بگیرند.

مطالعه کنید: بهترین روش تدریس در دانشگاه و آموزش دروس دانشگاهی

سقف مجاز حق التدریس و اطلاعات تکمیلی در رابطه با آن

نکته مهمی که وجود دارد این است که هر استاد یا مدرس تا سقف مشخصی امکان دریافت حق التدریس را دارد و به هر میزان دلخواه برای یک استاد نمی توان درس در نظر گرفت. سقف مجاز واحد حق التدریس تا ۱۲ واحد آموزشی می تواند داشته باشد. پایان نامه و رساله تحصیلات تکمیلی تا ۱۸ واحد است. بنابراین، سقف مجاز حق التدریس برای اعضای هیات علمی حداکثر ۳۰ واحد و برای اساتید مدعو حداکثر ۱۲ واحد می باشد. حق التدریس برای دروس عملی در 1.33 ضرب می شود. حداقل تعداد دانشجو برای رشته های پر متقاضی در کلاس درس ۱۵ نفر است. برای رشته های کم دانشجو ۱۰ نفر در نظر گرفته می شود. اگر تعداد دانشجویان از تعداد مشخصی بیشتر شود ضریب افزایشی برای پرداخت حق التدریس اعمال می شود. کلاس حتما نباید بیشتر از ۵۰ نفر شود. برای اعضای هیات علمی که پست اجرایی دارند یا مدیر گروه هستند کسر موظفی اعمال می گردد. متاسفانه پرداختی اساتید حق التدریس در دانشگاهها مبلغ زیادی نیست و حتی فعالیت در زمینه تدریس خصوصی به نسبت فعالیت به عنوان استاد حق التدریس در دانشگاه درآمد بیشتری دارد. البته بسیاری از مدرسین برای کسب اعتبار و تکمیل رزومه خودشان در دانشگاه به صورت حق التدریسی حضور پیدا می کنند.

نحوه تایید صلاحیت اساتید مدعو در دانشگاهها

در اکثر دانشگاهها خود اعضای هیات علمی نمی توانند تمامی دروس را تدریس نمایند و برای پوشش دادن تمامی دروس از اساتید مدعو و حق التدریس کمک گرفته می شود. البته تدریس اساتید مدعو در دانشگاه قوانین و ضوابطی دارد. به عنوان مثال، اساتید مدعو برای هر درسی باید توسط شورای گروه تایید شوند. همچنین، بعد از تایید مدرس در شورای گروه، برای گرفتن کارت صلاحیت تدریس، مدرسین باید سریعتر اقدام نمایند. برای ادامه همکاری با دانشگاه مدرسین باید به بهترین شکل ممکن وظایف خودشان را انجام دهند. توصیه می شود کلاس ها به موقع تشکیل و سرفصل ها کامل پوشش داده شود. همچنین، مطابق سرفصل تدریس انجام شود و نهایتاً تا ۲۰ درصد باید سرفصل تغییر داده شود. نکته بعدی اینکه باید اساتید مدعو و حق التدریس و اعضای هیات علمی طرح درس داشته باشند و اهداف درس، مطالب جلسه به جلسه، نحوه ارزیابی و ... ذکر گردد. در این لینک و این صفحه هم تعدادی از قوانین و مقررات دانشگاهها و مقررات مرتبط با آموزش عالی ارائه شده است. بر اساس تبصره ۳ ماده ۲۱ آئین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاه مصوب ۱۷/۵/۱۳۹۱ «اعضا مکلفند در ساعات خدمت تعیین شده خود، متناسب با وضعیت خدمتی خود (تمام وقت ۴۰ ساعت، نیمه حضوری ۲۰ ساعت و یا نیمه وقت ۲۰ ساعت) حسب مورد در محل خدمت خود حضور یابند و وظایف محوله را انجام دهند، عدم رعایت این تبصره تخلف محسوب می‌شود».

مطالعه این مقاله هم مفید است: اولین جلسه تدریس، جلسه اول تدریس چه بگوییم

منبع: سایت ایران مدرس